Trafik kazaları, hem maddi hem de manevi yönden derin etkiler bırakan, yaygın ve çoğu zaman ihmal sonucu gerçekleşen olaylardır. Türkiye’de her yıl on binlerce kişi trafik kazalarında hayatını kaybetmekte veya yaralanmaktadır. Bu gibi durumlarda mağdurların veya yakınlarının yasal olarak tazminat davası açma hakları bulunmaktadır. Peki, trafik kazalarında tazminat davaları nasıl açılır, hangi tür tazminatlar talep edilebilir, süreç nasıl işler? İşte tüm yönleriyle detaylı bir rehber.
Trafik Kazası Tazminat Davası Nedir?
Trafik kazasında zarar gören kişinin, kazaya sebep olan kişi veya onun sigorta şirketine karşı, maddi ve manevi zararlarının tazmini için açtığı davadır. Bu dava, Türk Borçlar Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu ve Yargıtay içtihatları kapsamında değerlendirilir.
Kimler Tazminat Davası Açabilir?
- Yaralanan kişi: Bedensel zarar gören kazazedeler
- Hayatını kaybeden kişinin yakınları: Anne, baba, eş, çocuk, kardeş gibi destekten yoksun kalanlar
- Araç sahibi: Kendi aracında oluşan zarar nedeniyle
- Sigortalı kişi: Zorunlu trafik sigortası veya kasko kapsamında
Trafik Kazasında Hangi Tazminatlar Talep Edilebilir?
1. Maddi Tazminatlar
- Tedavi giderleri
- Çalışma gücü kaybı (sakatlık)
- Kazanç kaybı
- Araç tamir veya pert bedeli
- Cenaze ve defin masrafları
- Destekten yoksun kalma tazminatı (ölüm hâlinde)
2. Manevi Tazminat
- Yaralanma veya ölüm hâlinde acı, elem, psikolojik çöküntü nedeniyle ödenen tazminattır.
- Özellikle kalıcı sakatlık ya da ölüm hâlinde yüksek miktarlarda talep edilebilir.
Tazminat Davasında Sorumlular Kimlerdir?
- Kazaya sebep olan sürücü
- Araç sahibi
- Sigorta şirketi (zorunlu trafik sigortası kapsamında)
- İşveren (eğer sürücü görevli iken kazaya karıştıysa)
Dava Açma Süresi (Zamanaşımı)
| Durum | Süre |
|---|---|
| Genel zamanaşımı | 2 yıl (kaza ve zararın öğrenildiği tarihten itibaren) |
| Mutlak zamanaşımı | 10 yıl (kaza tarihinden itibaren) |
| Ceza davası varsa | Ceza davasındaki zamanaşımı süresi geçerli olur |
Trafik Kazası Sonrası Atılması Gereken Hukuki Adımlar
- Tutanak ve raporlar alınmalı: Polis veya jandarma tarafından düzenlenen kaza tutanağı
- Sağlık raporları toplanmalı: Hastane kayıtları, iş göremezlik raporu
- Sigorta şirketine başvuru yapılmalı: Önce zorunlu trafik sigortası kapsamında ödeme talep edilir
- Anlaşma sağlanamazsa dava açılmalı: Asliye Hukuk Mahkemesi’nde veya Sigorta Tahkim Komisyonu’nda
Tazminat Miktarı Nasıl Hesaplanır?
- Maddi tazminatlar: Maaş, yaş, iş gücü kaybı oranı gibi kriterlere göre hesaplanır
- Destekten yoksun kalma tazminatı: Merhumun geliri, yaşı ve destek verdiği kişilere göre belirlenir
- Manevi tazminatlar: Mahkeme takdirine bağlıdır. Acının derecesi, olayın etkisi dikkate alınır
Sigorta Şirketine Başvuru ve Tahkim Süreci
- Sigorta şirketine başvuru yapıldıktan sonra 15 gün içinde cevap verilmezse tahkim süreci başlatılabilir.
- Sigorta Tahkim Komisyonu, dava açmadan önce başvurulabilecek bir yoldur ve genellikle 4-6 ay içinde sonuçlanır.
- Komisyon kararları mahkeme kararı niteliğindedir.
Sık Karşılaşılan Uyuşmazlıklar
- Sigorta şirketinin eksik tazminat ödemesi
- Araç değer kaybının ödenmemesi
- Manevi tazminatın reddi
- Destek tazminatının yetersiz bulunması
- Kazada kusur oranına dair itirazlar
Trafik Kazalarında Kusur Oranı ve Etkisi
- Kusur, tazminat miktarını doğrudan etkiler.
- Tam kusurlu kişi, tazminat alamaz; kusur oranı yüksek olanın tazminat talebi düşer.
- Sigorta şirketleri kusur oranına göre ödeme yapar.
Avukatla Dava Açmak Zorunlu mu?
Hayır. Ancak trafik kazalarına ilişkin davalar teknik hesaplamalar ve yargı pratiği gerektirdiği için, bir kişisel zararlar avukatıyla hareket edilmesi tavsiye edilir.
Yargıtay Kararları ve Uygulama Örnekleri
- Yargıtay, özellikle ölümle sonuçlanan kazalarda, destekten yoksun kalma tazminatını yüksek miktarlarda onamaktadır.
- Manevi tazminatlarda da kazanın ağırlığına göre karar vermektedir.
Sonuç
Trafik kazalarında tazminat davaları, mağdurların uğradıkları zararların giderilmesi için önemli bir hukuki yoldur. Gerek bedensel zararlar gerekse ölüm hâlinde yakınların kayıpları, maddi ve manevi tazminatla telafi edilmeye çalışılır. Bu süreçte doğru belge toplamak, zamanında başvuru yapmak ve profesyonel destek almak, davanın başarıyla sonuçlanmasında kritik rol oynar.
Konuya ilişkin daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Bir yanıt yazın