Patent Başvurusu Nasıl Yapılır ve Koruma Süresi Nedir?

📌 1. Patent Nedir?

Patent, bir buluşun sahibine belirli bir süre boyunca o buluşu üretme, kullanma, satma ve dağıtma konusunda münhasır hak tanıyan bir belge ve fikri mülkiyet koruma yöntemidir. Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) kapsamında düzenlenir ve Türkiye’de Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından verilir.

Patent, buluş sahibine ticari avantaj sağlar ve buluşun izinsiz kullanılmasını engeller.
Yalnızca “yeni, sanayiye uygulanabilir ve buluş basamağına sahip” olan icatlar patent koruması alabilir.
Koruma süresi boyunca, buluş sahibinin izni olmadan başka kişiler buluşu üretemez veya satamaz.

🚨 Örnek: Yeni bir ilaç geliştiren bir firma, patenti alarak diğer firmaların aynı formülü üretmesini engelleyebilir.


📌 2. Patent Başvurusu İçin Gerekli Şartlar

📌 Patent alabilmek için bir buluşun belirli kriterleri karşılaması gerekir:

Yenilik: Daha önce kamuya açıklanmamış ve yeni olmalıdır.
Buluş Basamağı: Alanında uzman bir kişinin kolayca bulamayacağı bir teknik çözüm sunmalıdır.
Sanayiye Uygulanabilirlik: Üretilebilir ve ticari olarak uygulanabilir olmalıdır.

🚨 Örnek: Elektrikli otomobiller için yeni bir batarya geliştirilmişse, bu bataryanın yeni, sanayiye uygulanabilir ve teknik bir problemi çözmesi gerekir.


📌 3. Patent Türleri ve Koruma Süreleri

📌 Türkiye’de ve uluslararası alanda farklı patent türleri bulunmaktadır:

Patent TürüKoruma SüresiEk Açıklamalar
İncelemeli Patent20 yılDetaylı inceleme sürecinden geçer, en güçlü koruma sağlar.
İncelemesiz Patent7 yıl (Artık başvurulamaz)2017’den itibaren kaldırıldı.
Faydalı Model10 yılKüçük yenilikler için daha kısa sürede alınabilir.

🚨 Örnek: Bir makine için alınan incelemeli patent 20 yıl koruma sağlarken, küçük bir teknik yenilik için faydalı model başvurusu yapılabilir.


📌 4. Patent Başvuru Süreci

📌 Patent başvurusu, belirli aşamaları içeren teknik ve hukuki bir süreçtir:

4.1. Patent Ön Araştırması Yapma

Patent başvurusundan önce, buluşun daha önce başka biri tarafından patentlenip patentlenmediği araştırılmalıdır.
TÜRKPATENT, Avrupa Patent Ofisi (EPO), Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) gibi veritabanlarından araştırma yapılabilir.

🚨 Örnek: Yeni bir tarım makinesi geliştiren biri, daha önce benzer bir patentin olup olmadığını araştırmalıdır.


4.2. Patent Başvurusu İçin Gerekli Belgeler

Başvuru Formu
Buluş Açıklaması ve Teknik Resimler
İstemler (Patent kapsamını belirleyen teknik ifadeler)
Özet (Buluşun kısa tanıtımı)
Başvuru Ücretinin Ödendiğini Gösteren Dekont

🚨 Örnek: Bir elektronik cihaz için patent başvurusu yaparken, teknik çizimler ve detaylı açıklamalar sunulmalıdır.


4.3. Başvurunun TÜRKPATENT’e Yapılması

TÜRKPATENT’e online veya fiziksel olarak başvuru yapılabilir.
Başvuru tarihinden itibaren, buluş 18 ay sonra kamuya açıklanır.

🚨 Örnek: Türkiye’de bir mühendis, yeni bir motor tasarımı için TÜRKPATENT’e başvuru yapabilir.


4.4. Şekli ve Teknik İnceleme Süreci

Şekli inceleme: Belgelerin eksiksiz olup olmadığı kontrol edilir.
Teknik inceleme: Buluşun patent kriterlerine uygun olup olmadığı değerlendirilir.
Patent inceleme süresi genellikle 2-3 yıl sürebilir.

🚨 Örnek: Bir patent başvurusu eksik belge nedeniyle reddedilebilir, bu yüzden eksiksiz başvuru yapılmalıdır.


4.5. Patent Yayın Süreci ve İtiraz Hakkı

Başvuru 18 ay sonra yayınlanır ve 6 ay içinde itiraz edilebilir.
Bu sürede itiraz gelmezse veya itiraz reddedilirse patent tescillenebilir.

🚨 Örnek: Başka bir şirket, patentin kendi teknolojisine benzer olduğunu düşünürse itiraz edebilir.


📌 5. Uluslararası Patent Başvurusu (PCT ve EPC Süreci)

📌 Türkiye’de alınan bir patent, yalnızca Türkiye sınırları içinde geçerlidir. Uluslararası koruma için ek başvurular yapılmalıdır.

PCT (Patent İşbirliği Anlaşması): WIPO aracılığıyla 153 ülkede koruma sağlar.
EPC (Avrupa Patent Sözleşmesi): Avrupa ülkelerinde geçerli patent almak için kullanılır.

🚨 Örnek: ABD ve Almanya’da patent koruması isteyen bir kişi, PCT başvurusu yapmalıdır.


📌 6. Patent Haklarının Korunması ve Hukuki Süreçler

📌 Patent sahibinin haklarını koruması için bazı hukuki yollara başvurması gerekebilir:

Patent ihlali durumunda tazminat davası açılabilir.
İzinsiz kullanılan patentli ürünler için ihtarname gönderilebilir.
Mahkeme kararıyla, patent ihlal eden üretim durdurulabilir.

🚨 Örnek: Patentli bir yazılımı izinsiz kullanan bir şirket hakkında dava açılabilir.


📌 7. Sıkça Sorulan Sorular

🔹 Patent koruma süresi ne kadardır?
📌 İncelemeli patentler 20 yıl, faydalı model ise 10 yıl korunur.

🔹 Patent başvurusu ne kadar sürer?
📌 Başvurunun inceleme süreci ortalama 2-3 yıl sürebilir.

🔹 Patent başvurusu için hangi belgeler gereklidir?
📌 Başvuru formu, teknik açıklamalar, çizimler ve ödeme dekontu gereklidir.

🔹 Patent ihlali durumunda ne yapılabilir?
📌 İhlali durdurmak için ihtarname gönderilebilir ve mahkemeye başvurulabilir.

🔹 Türkiye’de alınan bir patent yurt dışında geçerli mi?
📌 Hayır, uluslararası koruma için PCT veya EPC başvurusu yapılmalıdır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir