Karayolu trafiğine çıkan her araç için güvence sağlayan iki temel sigorta türü vardır: zorunlu trafik sigortası ve kasko sigortası. Her ikisi de araç sahiplerinin maddi ve hukuki güvenliği için kritik öneme sahiptir. Ancak bu iki sigorta türü sıklıkla karıştırılmakta ya da eksik anlaşılmaktadır. Hangi hasar kaskodan, hangisi trafik sigortasından karşılanır? Kapsamları neler? Yenileme, iptal, poliçe süreci nasıl işler?
Bu yazıda, kasko ve trafik sigortası işlemlerini tüm detaylarıyla, yasal dayanaklarıyla ve uygulamada karşılaşılan sorunlarla birlikte ele alacağız.
Trafik Sigortası Nedir?
Trafik sigortası, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu gereğince tüm motorlu taşıtlar için zorunlu olan bir sigorta türüdür. Amacı, bir kazaya sebebiyet veren aracın karşı tarafa verdiği maddi ve bedeni zararları karşılamaktır.
Yani bu sigorta, kendi aracınızı değil, sizin yüzünüzden zarar gören diğer kişileri teminat altına alır.
Yasal Dayanak:
- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu
- Sigortacılık Kanunu
- Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
Trafik Sigortası Teminatları
- Maddi zarar teminatı
- Bedeni zararlar (ölüm, sakatlık)
- Sağlık giderleri
- Manevi tazminat (kısıtlı şartlarla)
Trafik sigortası, sadece karşı tarafın zararlarını karşılar. Sizin aracınızda oluşan zararlar için kasko sigortası gereklidir.
Trafik Sigortası Yaptırmamanın Cezası
- İdari para cezası
- Araç bağlama
- Trafikten men
- Kaza halinde tazminatın sürücüden tahsili
Kasko Sigortası Nedir?
Kasko, bir motorlu taşıtın çalınması, yanması, kaza yapması gibi durumlarda araç sahibine doğrudan teminat sağlayan isteğe bağlı bir sigorta türüdür.
Kapsamı:
- Kaza sonucu araç hasarı
- Hırsızlık veya hırsızlık girişimi
- Yangın, patlama
- Doğal afetler (sel, dolu, deprem)
- Anahtar kaybı, terör olayları (ek teminatla)
Kasko Sigortasının Türleri
1. Dar Kasko
Sadece sigorta şirketinin belirlediği birkaç teminatı kapsar.
2. Kasko (Standart)
Belirli ana teminatları içerir: çarpma, çalınma, yanma, doğal afetler.
3. Genişletilmiş Kasko
Standart kaskoya ek olarak mini onarım, ikame araç gibi avantajlar sunar.
4. Tam Kasko
Tüm riskleri içeren, en kapsamlı kasko türüdür. Genellikle lüks araçlar için tercih edilir.
Kasko ve Trafik Sigortası Arasındaki Temel Farklar
| Özellik | Trafik Sigortası | Kasko Sigortası |
|---|---|---|
| Zorunluluk | Evet (kanunen zorunlu) | Hayır (isteğe bağlı) |
| Kapsam | Karşı tarafın zararları | Kendi aracının zararları |
| Tazminatın yönü | Mağdur kişiye ödenir | Araç sahibine ödenir |
| Poliçe süresi | 1 yıl | 1 yıl |
| Prim belirleyici faktör | Araç türü, hasar geçmişi, şehir | Araç değeri, marka, kullanım şekli |
Sigorta Poliçesi Hazırlama Süreci
- Bilgi Toplama
Araç bilgileri (plaka, ruhsat), sürücü bilgileri, kullanım tipi alınır. - Teklif Alma
Sigorta şirketlerinden prim teklifleri alınır. - Poliçe Hazırlığı
Teminatlar, muafiyetler, istisnalar belirlenerek poliçe hazırlanır. - Ödeme
Prim ödemesi peşin ya da taksitli yapılabilir. - Poliçe Teslimi
Sigorta poliçesi elektronik olarak ya da yazılı şekilde iletilir.
Kaza Anında Yapılması Gerekenler
- Trafik kazası tespit tutanağı hazırlanmalı
- Fotoğraf, tanık beyanı toplanmalı
- En kısa sürede sigorta şirketine bildirim yapılmalı (5 iş günü içinde)
Tazminat Süreci
Trafik Sigortasında
- Zarar gören taraf sigorta şirketine başvurur.
- Evraklar eksiksizse 8 iş günü içinde ödeme yapılmalıdır.
Kasko Sigortasında
- Araç sahibi hasarı bildirir.
- Ekspertiz incelemesi yapılır.
- Onarım ya da tazminat ödemesi gerçekleştirilir.
Hasarsızlık İndirimi
Kasko poliçesinde hasar yaşanmaması durumunda yenilemede indirim uygulanır. Hasar olursa indirim düşebilir ya da kalkabilir.
Sigorta Şirketinin Rücu Hakkı
Eğer sürücü, alkollü, ehliyetsiz ya da bilerek kaza yapmışsa, sigorta şirketi tazminatı öder ama rücu yoluyla tazminatı sürücüden geri isteyebilir.
Sigorta Tahkim Komisyonu Başvurusu
Sigorta şirketi ile anlaşmazlık varsa:
- 10.000 TL’ye kadar doğrudan karar alınır
- Üstü için hakem heyeti oluşturulur
- 6 ay içinde sonuçlanır
- Kararlar mahkeme kararı niteliğindedir
Yargıtay Kararları Işığında Uygulama Örnekleri
Yargıtay 17. HD, 2020/4482 E., 2021/3189 K.:
“Trafik sigortası, yalnızca üçüncü kişinin zararını karşılar. Kendi aracında oluşan zarar için kasko sigortası gerekir.”
Yargıtay 11. HD, 2018/3345 E., 2019/2238 K.:
“Sigorta şirketi, prim borcu nedeniyle poliçeyi iptal etmişse ve bu durum araç sahibine tebliğ edilmemişse, koruma devam eder.”
Sık Yapılan Hatalar
- Poliçede hasarsızlık indirimi olduğu halde kazayı geç bildirme
- Yanlış beyanla poliçe hazırlatmak
- Zorunlu trafik sigortasını geciktirmek
- Aynı hasarı hem kasko hem trafik sigortasına bildirmek (ikili tazminat talebi)
Sonuç
Kasko ve trafik sigortası işlemleri, yalnızca yasal zorunluluk değil, aynı zamanda araç sahiplerinin ve üçüncü kişilerin güvenliği için vazgeçilmez koruma araçlarıdır. Trafik sigortası, kazada mağdur olan diğer tarafı güvence altına alırken; kasko, araç sahibinin maddi kayıplarını telafi eder. Doğru poliçeyi, doğru teminatlarla düzenlemek ve sigorta işlemlerinde yasal prosedürlere dikkat etmek, olası zararların önüne geçer. Bu nedenle hem araç sahipleri hem de sürücüler, bu iki sigorta türünün farkını ve sürecini iyi anlamalıdır.
Bir yanıt yazın