Borç-alacak ilişkileri, hem bireyler hem de şirketler açısından hayatın olağan bir parçasıdır. Ancak zaman zaman bu ilişkiler, borcun ödenmemesi gibi sorunlarla hukuki bir boyut kazanır. İşte bu durumda devreye giren icra avukatı, alacakların tahsil edilmesi ve borçlu ile alacaklı arasındaki dengenin yasal zeminde kurulması için kritik bir rol üstlenir. Peki, icra avukatı ne iş yapar, hangi süreçlerde görev alır ve kimler bu hizmetten yararlanabilir? İşte tüm detaylarıyla icra avukatlığı…
İcra Hukuku Nedir?
İcra hukuku, borçların yasal yollarla tahsil edilmesini sağlayan kamu hukukunun bir alt dalıdır. Türkiye’de bu alan İcra ve İflas Kanunu (2004 sayılı) ile düzenlenir. İcra hukuku; takip işlemleri, haciz, iflas, ihtiyati haciz ve tahliye gibi konuları içerir.
İcra Avukatı Kimdir?
İcra avukatı, mahkeme kararına veya ilamsız belgeye dayanarak borcun tahsilini sağlamak üzere icra müdürlükleri ve mahkemeler nezdinde işlem yapan, icra ve iflas hukuku konusunda uzmanlaşmış avukattır.
Bu avukatlar, alacaklı vekili olarak hareket edebileceği gibi, borçlu vekili olarak da görev alabilir.
İcra Avukatı Ne İş Yapar?
İcra avukatının görev alanı, sadece haciz veya takip işlemleri ile sınırlı değildir. Dava öncesi ihtar süreçlerinden, mahkeme kararlarının icrasına kadar geniş bir yelpazede hizmet sunar.
1. Alacak Takibi Başlatma (İlamsız Takip)
Borçluya karşı mahkeme kararı olmadan da icra takibi başlatılabilir. Bu süreçte avukat:
- Ödeme emri düzenler
- İcra dairesine başvuru yapar
- Borçluya tebligat çıkarılmasını sağlar
- İtiraz edilmezse tahsil sürecini başlatır
2. Mahkeme Kararlarının İcrası (İlamlı Takip)
Alacak bir mahkeme kararına dayanıyorsa, bu karar icra yoluyla tahsil ettirilebilir. İcra avukatı:
- Kararı icra takibine dönüştürür
- Haciz işlemlerini başlatır
- Gerekirse zorla tahliye işlemleri yapar
3. Haciz ve Malların Satışı
Borçlu ödeme yapmazsa alacaklı adına haciz işlemleri başlatılır. Avukat:
- Haciz talebinde bulunur
- Haczedilecek mal ve hakları belirler
- Satış talebinde bulunarak borcun ödenmesini sağlar
4. İtirazların Kaldırılması ve İcra İnkâr Tazminatı
Borçlu ödeme emrine süresinde itiraz ederse, takip durur. İcra avukatı:
- İtirazın iptali davası
- İtirazın kaldırılması davası
- İcra inkâr tazminatı talebi
gibi yollarla alacağın tahsilini sürdürür.
5. İhtiyati Haciz Kararı Alınması
Borçlunun mal kaçırma ihtimali varsa, mahkemeden ihtiyati haciz kararı alınabilir. Avukat:
- Mahkemeye başvurarak tedbir kararı alır
- Malvarlığına ani müdahale yapılmasını sağlar
6. İflas Takibi ve İflas Davaları
Ticari borçlarda borçlunun mali durumu kötüleşmişse, iflas takibi başlatılır. Avukat:
- İflas istemli icra takibi yapar
- İflas davası açar
- Alacaklının iflas masasına kaydını sağlar
İcra Avukatı Hangi Davalara Bakar?
- İtirazın iptali davası
- Menfi tespit davası (borçlu olmadığını ispatlama)
- İcra inkâr tazminatı davası
- İflas davası
- Tahliye davası (kira borcu nedeniyle)
- İhtiyati haciz talepli dava
- Borçluya karşı açılan mal beyanı davaları
Kimler İcra Avukatına Başvurmalı?
- Alacaklılar (bireysel veya kurumsal)
- Borçlular (haksız takiplere karşı)
- Ev sahipleri (kira tahsilatı için)
- Şirketler (fatura, çek, senet gibi alacaklar için)
- Kredi kuruluşları, faktoring ve leasing firmaları
İcra Avukatı Ücretleri Ne Kadardır?
2025 yılı itibarıyla Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre:
- İlamsız takip başlatma: 5.000 – 15.000 TL
- İtirazın iptali davası: 20.000 – 60.000 TL
- Haciz işlemleri: 10.000 TL’den başlar
- İflas takibi: 25.000 TL’den başlar
Davanın türü, borç miktarı ve işlemin süresi ücretleri etkiler.
İcra Avukatının Takip Ettiği Mevzuat
- İcra ve İflas Kanunu (2004 sayılı)
- Türk Borçlar Kanunu
- Türk Medeni Kanunu (rehnin paraya çevrilmesi)
- Türk Ticaret Kanunu (ticari alacaklar)
- Yargıtay içtihatları ve kararları
İcra Avukatı ile Çalışmanın Avantajları
- Alacaklar daha hızlı ve etkin tahsil edilir
- Yasal sürelerin kaçırılması önlenir
- Usul hatalarından kaynaklanan hak kaybı yaşanmaz
- Borçlu ve alacaklı arasında güvenli iletişim kurulur
- Mahkeme kararı gerekmeden borç tahsil edilebilir
SSS: Sıkça Sorulan Sorular
1. Avukatsız icra takibi başlatabilir miyim?
Evet, mümkündür. Ancak hukuki bilgi eksikliği tahsilat sürecini geciktirebilir ya da boşa düşürebilir.
2. Hangi borçlar icraya verilebilir?
Kira borçları, çek, senet, fatura, kredi borcu gibi tüm para alacakları icra takibine konu olabilir.
3. Borçlunun maaşına haciz konulabilir mi?
Evet. Maaş haczi ile düzenli tahsilat yapılabilir. Ancak belli oranlarla sınırlıdır.
4. Borcum yok ama bana takip geldi. Ne yapmalıyım?
7 gün içinde itiraz etmeniz gerekir. Aksi halde takip kesinleşir ve haciz işlemi başlatılabilir.
5. İcra takibi ne kadar sürede sonuçlanır?
Borçlu ödeme yaparsa 1-2 ayda, itiraz ederse dava süreciyle birlikte 6–12 aya kadar uzayabilir.
6. Haciz sırasında ev eşyalarım alınır mı?
Ev eşyaları, hacze konu olabilir; ancak asıl ihtiyaç eşyaları haczedilemez. (örn. tek yatak, buzdolabı)
Sonuç
İcra avukatı, alacaklı ve borçlu arasında doğan uyuşmazlıklarda yasal yollarla çözüm sağlayan, icra ve iflas hukukuna hâkim bir hukuk profesyonelidir. Alacakların hızlı tahsil edilmesi, haksız icra takibine karşı savunma yapılması, mahkeme kararlarının uygulanması gibi birçok kritik süreçte görev alan icra avukatları, hem bireylerin hem de şirketlerin haklarını koruyarak ekonomik güvenliği teminat altına alır. Zamanında alınan hukuki destek, olası mağduriyetleri önlemenin en etkili yoludur.
Bir yanıt yazın