Belediyeler, imar mevzuatına aykırı yapılar hakkında yıkım kararı verebilir. Ancak bu karar her zaman yerinde ya da hukuka uygun olmayabilir. İmar Kanunu’na göre verilen yıkım kararlarına karşı vatandaşın itiraz ve yargı yolu açıktır. Peki, belediyenin yıkım kararı nasıl durdurulur? Hangi hukuki adımlar izlenmelidir?
Bu yazımızda yıkım kararına karşı alınabilecek hukuki önlemleri, yürütmenin durdurulması sürecini ve izlenmesi gereken yolları adım adım açıklıyoruz.
Yıkım Kararı Nedir?
Yıkım kararı, 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı şekilde yapılan yapıların belediye veya ilgili idare tarafından yıkılmasına ilişkin idari işlemdir. Genellikle aşağıdaki sebeplerle alınır:
- Ruhsatsız inşaat yapılması,
- Ruhsat alınıp ruhsata aykırı şekilde inşaat sürdürülmesi,
- İmar planına aykırılık,
- Hazine arazisine kaçak yapı yapılması.
Yıkım Kararı Nasıl Bildirilir?
Yıkım kararı belediye encümeni veya ilgili imar müdürlüğü tarafından alınır ve yapı sahibine tebliğ yoluyla bildirilir. Tebligat yapıldıktan sonra, yapı sahibine genellikle 30 gün süre verilir. Bu süre sonunda yapı kendi eliyle yıkılmazsa idare tarafından yıkım gerçekleştirilir.
Yıkım Kararına Karşı Ne Yapılabilir?
Yıkım kararına karşı başvurulabilecek hukuki yollar şunlardır:
1. İdare Mahkemesine Dava Açmak
Yıkım kararına karşı en yaygın yol iptal davası açmaktır. Bu dava ile birlikte yürütmenin durdurulması da talep edilmelidir.
2. Süreç Takibi Önemlidir
Yıkım kararının tebliğinden itibaren 60 gün içinde dava açılmalıdır. Aksi halde karar kesinleşir ve uygulanır.
3. Eksik Tebligat ve Savunma Hakkı
Karar tebliğ edilmeden ya da kişiye savunma hakkı verilmeden alınmışsa, bu durum dava sürecinde lehinize bir gerekçeye dönüşebilir.
Yürütmenin Durdurulması ile Yıkım Kararı Nasıl Engellenir?
Yürütmenin Durdurulması Nedir?
İdare mahkemesine başvurulduğunda, işlem yürürlüğe girmeden önce geçici olarak durdurulabilir. Bu sayede yıkım kararı dava sonuçlanana kadar uygulanamaz.
Nasıl Talep Edilir?
Dava dilekçesiyle birlikte mahkemeye yürütmenin durdurulması talebi de sunulur. Gerekçe olarak;
- Açık hukuka aykırılık,
- Telafisi güç zarar doğma riski,
gösterilmelidir.
Ne Zaman Karar Çıkar?
Genellikle 15-30 gün içinde karar verilir. Bu süre içinde yıkım yapılmamalıdır.
Dava Süreci Nasıl İşler?
- Dava Dilekçesi Hazırlanır
- Tebliğ edilen yıkım kararının iptali talep edilir.
- Yürütmenin durdurulması gerekçelendirilir.
- İdare Mahkemesi İncelemesi
- İdarenin savunması istenir.
- Keşif ya da bilirkişi incelemesi yapılabilir.
- Mahkeme Kararı
- İptal kararı verilirse işlem geçersiz olur.
- Ret kararı verilirse yıkım uygulanır.
Belediye Kararını Uygulamaya Başlarsa Ne Yapılmalı?
Eğer yıkım kararı henüz mahkeme tarafından durdurulmamışsa, idare bu kararı uygulayabilir. Ancak uygulama öncesinde mahkemeye ihtiyati tedbir ve yürütmenin durdurulması talebiyle acil başvuru yapılabilir.
Yıkım Kararı Hangi Hallerde İptal Edilebilir?
- Ruhsata aykırılık iddiası yetersizse,
- Savunma hakkı tanınmadan karar alınmışsa,
- Tebligat usulsüz yapılmışsa,
- Yıkım kararı hukuki dayanaktan yoksunsa,
iptal kararı verilmesi mümkündür.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Belediyenin yıkım kararına itiraz süresi nedir?
Tebligat tarihinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde dava açılmalıdır.
2. Yürütmenin durdurulması alınmadan yıkım yapılabilir mi?
Evet. Mahkemeden karar çıkmadan idare yıkım yapabilir. Bu yüzden hızlı hareket etmek çok önemlidir.
3. Yıkım kararında savunma hakkı verilmezse ne olur?
Bu durum dava sürecinde ciddi bir iptal gerekçesi olabilir.
4. Ruhsatsız yapı için yıkım kararı iptal edilebilir mi?
Bazı durumlarda (örneğin imar barışı başvurusu varsa) iptal mümkündür.
5. Dava açmak yıkımı kesin durdurur mu?
Hayır. Ancak yürütmenin durdurulması kararı verilirse yıkım geçici olarak durdurulur.
6. Yıkım kararı sonrası tazminat talep edilebilir mi?
Eğer işlem hukuka aykırı bulunursa, uğranılan zarar için tazminat davası açılabilir.
Sonuç
Belediyenin yıkım kararı, telafisi güç sonuçlar doğurabilecek ciddi bir idari işlemdir. Bu tür durumlarda hak kaybı yaşamamak için sürelere dikkat etmek, doğru başvuru yollarını izlemek ve gerekirse profesyonel hukuk desteği almak önemlidir. Unutulmamalıdır ki, zamanında yapılan bir itiraz ve yürütmenin durdurulması talebi, yıkımın önüne geçebilir.
Bir yanıt yazın