📌 1. Sermaye Artırımı ve Azaltımı Nedir?
📌 Sermaye artırımı, bir şirketin esas sermayesini artırarak faaliyetlerini genişletmesi veya mali yapısını güçlendirmesidir.
📌 Sermaye azaltımı ise, şirketin esas sermayesinin, zararların karşılanması, fazla sermayenin iadesi gibi sebeplerle azaltılmasıdır.
✔ Sermaye artırımı ve azaltımı, özellikle Türk Ticaret Kanunu (TTK) 456-472. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
✔ Anonim Şirketler ve Limited Şirketler için farklı prosedürler içerebilir.
📌 2. Sermaye Artırımının Hukuki Prosedürü
📌 Sermaye artırımı, şirketin mali yapısını güçlendirmek, yeni yatırımlar yapmak veya borçlarını ödemek amacıyla yapılabilir.
✅ 2.1. Sermaye Artırımı Türleri
| Sermaye Artırımı Türü | Açıklama |
|---|---|
| Bedelli Sermaye Artırımı | Şirket ortaklarından veya dışarıdan nakit ya da ayni sermaye koymaları istenir. |
| Bedelsiz Sermaye Artırımı | Şirketin iç kaynaklarından (kâr, yedek akçeler gibi) sermaye artırımı yapılır. |
| Şarta Bağlı Sermaye Artırımı | Çalışanlara hisse senedi verilmesi gibi ileride belirli koşullar gerçekleşirse uygulanır. |
✅ 2.2. Sermaye Artırımı Süreci
| Aşama | Yapılması Gereken İşlem |
|---|---|
| Yönetim Kurulu Kararı | Sermaye artırımı teklifi hazırlanır ve genel kurul gündemine alınır. |
| Genel Kurul Kararı | Tüm ortakların veya belirli çoğunluğun onayı ile sermaye artırımı kararı alınır. |
| Esas Sözleşme Değişikliği | Şirket esas sözleşmesindeki sermaye tutarı artırılır. |
| Tescil ve İlan | Alınan karar, Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne tescil ettirilir ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilir. |
| Sermayenin Taahhüdü ve Ödenmesi | Ortaklar, artırılan sermaye miktarını taahhüt eder ve belirli süre içinde öderler. |
🚨 Örnek:
ABC A.Ş., 500.000 TL olan sermayesini 1.000.000 TL’ye çıkarmak istemektedir. Yönetim kurulu teklifi hazırlar, genel kurul onaylar ve artırılan 500.000 TL sermaye ortaklarca ödenir. Bu durum ticaret siciline tescil edilir.
📌 3. Sermaye Azaltımının Hukuki Prosedürü
📌 Sermaye azaltımı, genellikle zararların karşılanması veya fazla sermayenin ortaklara iadesi amacıyla yapılır.
✅ 3.1. Sermaye Azaltımı Türleri
| Sermaye Azaltımı Türü | Açıklama |
|---|---|
| Zararların Karşılanması | Şirketin sermayesinin bir kısmı zararları kapatmak için azaltılır. |
| Sermaye Fazlasının İadesi | Şirketin ihtiyaç duymadığı sermaye ortaklara geri ödenir. |
✅ 3.2. Sermaye Azaltımı Süreci
| Aşama | Yapılması Gereken İşlem |
|---|---|
| Yönetim Kurulu Kararı | Sermaye azaltımı teklifi hazırlanır ve genel kurul gündemine alınır. |
| Genel Kurul Kararı | Sermaye azaltımına ilişkin esas sözleşme değişikliği kararı alınır. |
| Alacaklılara Bildirim | Sermaye azaltımı kararı, şirketin alacaklılarına bildirilir. |
| Tescil ve İlan | Sermaye azaltımı kararı, Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne tescil ettirilir ve ilan edilir. |
| Sermaye İadesi veya Zarar Mahsubu | Sermaye azaltımının amacı doğrultusunda işlem tamamlanır (iade veya zarar kapama). |
🚨 Örnek:
DEF Ltd. Şti., 1.000.000 TL sermayesini 500.000 TL’ye düşürmek istemektedir. Genel kurul kararı alınır, alacaklılara duyuru yapılır, tescil ve ilan sonrasında fazla 500.000 TL ortaklara iade edilir.
📌 4. Sermaye Artırımı ve Azaltımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
| Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar | Açıklama |
|---|---|
| Alacaklıların Korunması | Sermaye azaltımında alacaklıların zarar görmemesi için bildirim yapılmalıdır. |
| Esas Sözleşme Değişikliği | Hem artırımlarda hem azaltımlarda esas sözleşme değişikliği tescil edilmelidir. |
| Sermaye Artırımında Ayni Sermaye | Ayni sermaye konulacaksa, bilirkişi raporu alınmalı ve mahkemeye başvurulmalıdır. |
| Sermaye Taahhüdü ve Ödeme Süresi | Artırılan sermayenin belirli süre içinde ödenmesi gerekir. |
📌 5. Örnek Senaryo
Senaryo:
✔ Güneş A.Ş., büyüme hedefleri doğrultusunda 1.000.000 TL olan sermayesini 2.000.000 TL’ye çıkarmaya karar verir.
✔ Yönetim kurulu teklifi hazırlar, genel kurulda karar alınır.
✔ Taahhüt edilen sermaye ödemeleri yapılır.
✔ Tescil ve ilan süreci tamamlanır.
🚨 Sonuç:
Şirketin sermayesi 2.000.000 TL olarak ticaret sicil gazetesinde yayımlanır.
📌 6. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 Sermaye artırımı için hangi çoğunluk gerekir?
📌 Anonim şirketlerde: Toplantıya katılanların 2/3 çoğunluğu.
📌 Limited şirketlerde: Sermayenin 3/4’ünün onayı gerekir.
🔹 Ayni sermaye koyabilir miyim?
📌 Evet. Ancak ayni sermaye için bilirkişi raporu ve mahkeme onayı şarttır.
🔹 Sermaye azaltımı için alacaklılara duyuru zorunlu mu?
📌 Evet. En az 3 kez Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan yapılır.
🔹 Sermaye artırımı tescil edilmezse ne olur?
📌 Sermaye artırımı hukuken geçerli olmaz.
🔹 Bedelsiz sermaye artırımı ne demek?
📌 Şirketin iç kaynakları (kâr, yedek akçe) kullanılarak ortaklardan para talep edilmeden yapılan sermaye artırımına denir.
Bir yanıt yazın